09 Eyl 2026’da Türkiye’nin İhracat Hedefleri: 300 Milyar Dolara Doğru
2026’da Türkiye’nin İhracat Hedefleri: 300 Milyar Dolara Doğru
Küresel ticaret, son yıllarda jeopolitik değişimlerden teknolojiye, enerji dönüşümünden tüketici alışkanlıklarına kadar birçok faktörle yeniden şekilleniyor. Bu dönüşümün tam ortasında Türkiye, 2026 yılı için 300 milyar dolarlık ihracat hedefi ile dikkatleri üzerine çekiyor. Bu hedef, yalnızca ekonomik bir rakam değil; aynı zamanda ülkenin üretim kapasitesini, inovasyon gücünü ve global pazarlardaki iddiasını gösteren stratejik bir vizyon.
Avrupa pazarı Türkiye için geleneksel bir güçlü alan olsa da, asıl büyük potansiyel Amerika kıtasında yatıyor. ABD’nin yeşil enerji yatırımları, Meksika’nın USMCA avantajları, Kanada’nın temiz enerji stratejileri ve Latin Amerika’nın yükselen pazarları; Türk şirketlerine yepyeni kapılar aralıyor.
Asıl mesele ise şu: Türk şirketleri bu vizyonu nasıl küresel bir başarı hikâyesine dönüştürebilir?
İşte bu yazıda, 2026’ya doğru giden yolda öne çıkacak sektörleri, Amerika kıtasında stratejik fırsatları ve Türk firmalarının markalaşma yolculuğunu detaylandırmaya çalışacağım.
Amerika odaklı büyüme stratejisi: ABD, Kanada, Meksika ve Latin Amerika fırsatları
Türkiye, 2023’te 255,8 milyar dolarla tarihî ihracat rekoru kırdı. 2026’da 300 milyar dolar eşiğine yürürken, rotayı doğru belirleyenler için en büyük ivme Amerika kıtasından gelecek. Bu yazı; öne çıkacak sektörleri, ABD–Kanada–Meksika üçgenindeki dinamikleri ve Latin Amerika’da (Brezilya, Şili, Kolombiya, Meksika vb.) gerçekçi fırsat alanlarını somut adımlarla ortaya koyuyor.
1) 2026’ya giderken rüzgâr nereden esiyor? (Küresel bağlam)
-
Tedarik zincirlerinin yeniden konumlanması (nearshoring): ABD pazarına yakın üretim merkezleri (özellikle Meksika) öne çıkarken, USMCA (ABD–Meksika–Kanada Anlaşması) otomotiv başta olmak üzere yerel içerik oranlarını artırıyor. Otomotivde %75 bölgesel değer içeriği (RVC) şartı, Meksika’yı Kuzey Amerika’nın üretim üssü yaparken parça/komponent tedarikçileri için yeni eşikler koyuyor.
-
ABD’de yeşil dönüşüm yatırımları: Inflation Reduction Act (IRA); batarya, güneş/rüzgâr, şarj ekipmanı, ısı pompası ve ileri imalat yatırımlarına kalıcı bir talep zemini oluşturdu. Bu; güç elektroniği, transformatör, kablo, güç modülleri, alüminyum/çelik yarı mamul ve kontrol ekipmanları gibi Türk sanayisinin güçlü olduğu kalemler için orta vadeli talep demek.
-
Lojistikte kritik hatlar: 2023–24’te kuraklık nedeniyle darboğaz yaşayan Panama Kanalı 2025 başından itibaren geçişlerini kademeli normalleştirdi; transit kapasitesindeki toparlanma, Latin Amerika bağlantılı hatlarda sevkiyat planlamasını öngörülebilir kılıyor.
-
Turizm ve etkinlik ekonomisi: 2026 FIFA Dünya Kupası (ABD, Kanada, Meksika) turizm ve özel projelerde (altyapı, güvenlik, elektrik/aydınlatma, geçici yapılar) kıta genelinde talep yaratacak.
2) Hangi sektörler 2026 hedefini taşır?
Otomotiv ve tedarik zinciri
-
2023’te otomotiv 35 milyar $ ile ihracat şampiyonu oldu. 2026’ya kadar Kuzey Amerika pazarına çalışan OEM/ Tier-1’lerin USMCA uyumu, Türk tedarikçilere (kalıp–döküm, kablo seti, konektör, gövde–trim parçaları, HVAC komponentleri, süspansiyon, elektronik aksam vb.) sertifikasyon ve “local content” eşikleri kılavuzluğunda ölçek şansı sunuyor.
Kimya ve plastikler
-
Kimya 2023’te 30,5 milyar $ ile ikinci büyük sektör. Paketleme malzemeleri, masterbatch, yapıştırıcı–reçine, soğutma akışkanları, deterjan–kozmetik ara girdileri; ABD ve Meksika’da talep görmeye devam ediyor.
Elektrik–elektronik ve enerji ekipmanları
-
IRA sonrası büyüyen yenilenebilir ve depolama yatırımları; transformatör, trafo yağları, orta-yüksek gerilim hücreleri, kablo–iletken, invertör–konvertör ve şarj istasyonlarında ihracat ivmesini destekliyor. (Aşağıda ülke bazında stratejilerde detaylandırıldı.)
-
Makine ve teçhizat
-
Gıda işleme, ambalaj, maden/taş kırma–eleme, tarım makineleri; Meksika ve Brezilya sanayilerinin modernizasyon planlarıyla uyumlu.
Savunma–havacılık alt bileşenleri
-
Kompozit, kablo demetleri, konektörler, elektro-mekanik alt gruplar: ITAR/ EAR uyumlu tedarik ağlarına giren firmalar için yüksek katma değer alanı.
Tarım-gıda (işlenmiş/katma değerli)
-
Raf stabil ürünler, fonksiyonel içecekler, atıştırmalık ve dondurulmuş ürünler; ABD’de etnik/akdeniz mutfak trendiyle genişliyor. Meksika’daki etiketleme ve gıda mevzuatı koşullarına özellikle dikkat!
3) Amerika Stratejisi I: ABD Pazarı (Türkiye’nin en büyük AB-dışı alıcısı)
-
2023’te Türkiye’nin ABD’ye ihracatı ~14,9 milyar $. 2024’te bu rakam 16,35 milyar $ seviyesine yükseldi (COMTRADE). Türkiye’nin 2026 hedefinde ABD, yüksek katma değerli ihracatta birinci sıralarda kalmaya devam edecek.
Nereden büyürüz?
-
EV & enerji dönüşümü: Trafo, şarj istasyonu, kablo, inverter, güç elektroniği; IRA teşvikli proje dalgasının doğal tedarik alanı.
-
Otomotiv yan sanayi: USMCA içerik kuralları (RVC %75, LVC ve çelik-alüminyum şartları) nedeniyle Kuzey Amerika’ya yakın, güvenilir tedarik önemli. AB kalitesinde üretim yapan Türk tedarikçiler, ABD’de distribütör/servis omurgası kurarak rekabet gücünü katlayabilir.
-
E-ihracat: Amazon/Etsy/Shopify üzerinden niş ürünlerde (ev&yaşam, mutfak, kişisel bakım, teknik tekstil) marka-yönlü satış. (Not: Gümrük sınıflandırması, FDA/GMP/UL/ETL gibi uygunlukları önceden doğrulayın.)
ABD için 7 maddelik saha planı
-
Ürün–standart eşleştirmesi (UL/ETL, NEC, FCC, FDA/FSMA, ASTM vb.)
-
ABD’de depo veya 3PL ile iade/garanti süreçlerini kısaltma
-
Eyalet bazlı satış (Kaliforniya–CARB, New York–CLCPA gibi ek gereklilikler)
-
GSA/ kamu tedariki için temsilci – (enerji/verimlilik ürünlerinde)
-
OEM–Tier1 yaklaşımlı satış mühendisliği
-
After-sales & teknik servis (SLA’lı)
-
Dijital görünürlük (case study, UL listeleri, referans haritası)
4) Amerika Stratejisi II: Kanada
-
USMCA ile ABD pazarına paralel standartlar: İnşaat, madencilik, tarım makineleri, soğuk iklim çözümleri; ayrıca kritik mineraller ve temiz enerji başlıkları.
-
Geniş coğrafyada servis ağı ve yedek parça yönetimi önemli; Montreal–Toronto–Vancouver üçgeninde bölgesel depo kurgusu verimlilik sağlar.
5) Amerika Stratejisi III: Meksika (Kuzey Amerika’ya giriş kapısı)
-
USMCA sayesinde ABD pazarına yakın üretimin merkezlerinden biri. Otomotiv, beyaz eşya, makine–elektrik ekipmanları için “yerinden tedarik” zorunluluğu büyüyor.
-
STA durumu: Türkiye–Meksika arasında STA müzakereleri çeşitli dönemlerde yeniden başlatıldı; henüz yürürlükte bir STA yok. Müzakerelerin siyasi gündeme göre periyodik olarak canlandığını not etmekte fayda var.
-
Meksika’nın FTA ağı: Ülke 50 ülkeyle 14 STA yürütüyor; USMCA ile birlikte 1,3 milyar nüfusa tercihli erişim sağlıyor. (Türk firmaları için “Meksika’da üret – Kuzey Amerika’ya sat” stratejisinin temel mantığı.)
-
Pazar teknikleri: Taze gıda ve içeceklerde etiketleme/uyarı ve soğuk işlem–ön denetim gibi tarife dışı engeller var; ambalaj-etiket uyumu ve ithalat protokollerini baştan planlayın.
Meksika için 6 adım
-
USMCA uyum matrisi: parçanızın RVC ve LVC’ye katkısını hesaplayın.
-
Shelter modeli veya yerel ortakla montaj/son işlemler
-
Bajío koridoru (Querétaro–Guanajuato–San Luis Potosí) ve Nuevo León çevresinde kümelenme analizi
-
Gümrük & sınıflandırma (HTS) ve kıymet savağına karşı “advance ruling”
-
Çapraz lojistik: Laredo–Monterrey hattı ve intermodal seçenekler
-
İnsan kaynağı–iş hukuku: vardiya/turnover yönetimi ve kalite kültürü
6) Latin Amerika: Brezilya, Şili, Kolombiya odaklı büyüme
Genel resim
-
2024’te Türkiye’nin Güney Amerika ile toplam ticaret hacmi 15,6 milyar $; bunun %50,6’sı MERCOSUR (Brezilya, Arjantin, Paraguay, Uruguay) ülkeleriyle. İhracatımız ~1,5 milyar $, ithalatımız ~6,4 milyar $. Bu denge, sanayi girdileri ve enerji-maden bağlantılı ithalatın ağırlığını yansıtıyor.
Brezilya
-
2024’te ülke rekor elektrik üretim kapasitesi ilavesi yaptı; yeni kurulu gücün %90+’ı güneş–rüzgâr. Bu; trafo, kablo, OG ekipmanları, SCADA/otomasyon, metal işleme gibi kalemlerde tedarik ihtiyacını artırıyor.
Şili
-
Yenilenebilirde bölgesel lider konumda; güneş ve rüzgâr projeleri, iletim altyapısı ve depolama yatırımları hız kesmiyor. Türkiye–Şili STA 2011’den beri yürürlükte; gümrük vergisi avantajı ve teknik engellerin basitleşmesi, Türk tedarikçilerin pazara girişini kolaylaştırıyor.
Kolombiya
-
Türkiye–Kolombiya ticaret hacmi 2024’te 1,28 milyar $. Çevresel projeler ve savunma sanayii iş birliği, siyasi gündemin iki ana başlığı. İnşaat–altyapı, enerji ve güvenlik teknolojileri, Türk firmaları için öncelikli nişler.
Panama Kanalı etkisi
-
2023–24 kuraklık kısıtları sonrası 2025’te transitler toparlandı; konteyner geçişleri ve günlük slotlar yükseldi. Latin Amerika sevkiyat süre ve maliyetlerinde kademeli normalleşme beklemek gerçekçi.
7) Ulaşılabilir hedefler için lojistik & erişim
-
Havayolu: Türk Hava Yolları, 131 ülkeye (Amerika’da 15+ destinasyon) uçuş ağıyla yolcu ve kargo erişimini artırıyor; kıtaya yönelik THY Cargo hatları ara stok/depo stratejilerini destekliyor.
-
Denizyolu: Doğu/Güney ABD limanları (NY/NJ, Savannah, Houston), Meksika (Veracruz/Altamira/Manzanillo), Brezilya (Santos/Paranaguá) ve Şili (San Antonio/Valparaíso) hub’ları; 2025’te Panama geçişlerinin iyileşmesiyle daha öngörülebilir hale geldi.
8) Uyum ve risk yönetimi kontrol listesi
-
USMCA kuralları: Otomotivde %75 RVC, LVC (saatlik 16 $) ve çelik-alüminyum kaynak şartı; parça listeleri ve hesap metodolojisini netleştirin.
-
ABD teknik mevzuatı: UL/ETL, NEC, NRTL; gıda-kozmetikte FDA/FSMA; makinede OSHA/ANSI.
-
Meksika etiketleme & ithalat protokolleri: Taze gıdada soğuk işlem/ön onay; kafein–tatlandırıcı uyarıları; ambalaj metinleri.
-
Sözleşme-hukuk: INCOTERMS 2020, tahkim yeri, ürün sorumluluğu, servis SLA’ları ve yerel garanti koşulları.
-
Kur & finansman: Eximbank, forward & opsiyon setleri; ABD’de USD faiz ortamı, Meksika’da MXN maliyetleri.
9) 2026 için 12 adımlık yol haritası (Amerika odağı)
Pazar & ürün
-
ABD/ Kanada/ Meksika için ürün-standart eşleştirme ve sertifikasyon planı.
-
USMCA RVC–LVC hesap simülasyonu; parçanın menşe katkısını netleştirme.
-
ABD’de 3 pilot eyalet (ör. TX–FL–NJ) ve 3 hedef sektör (otomotiv, enerji ekipmanı, gıda işleme).
Kanal & operasyon
4) Distribütör ağı: 1 “coast-to-coast” master distribütör + 2 bölgesel teknik servis.
5) E-ihracat: Amazon Vendor/ Seller Central, FBA ve iadeler için yerel 3PL.
6) Meksika’da son işlem/ montaj için shelter veya JV; Bajío koridoru saha ziyareti.
Tedarik & lojistik
7) Panama Kanalı güncel transit ve slot yönetimine göre rota–fiyat simülasyonu; LA–EC ve US Gulf alternatifi.
8) ABD güney limanlarına (Houston/ Savannah) ve Meksika Gulf’a çoklu hat planı.
9) THY/THY Cargo ile hava-deniz hibrit yüksek değerli sevkiyat rejimi.
Marka & satış
10) ABD referansları için case study portföyü (UL listeleri/sertifikalarla).
11) 2026 Dünya Kupası takvimine paralel etkinlik–saha görünürlüğü (B2B hospitality, sponsorluk, yerel etkinlikler).
12) Latin Amerika’da Şili STA avantajlı ürün portföyü ve Brezilya yenilenebilir ihale–tedarik takibi.
10) Sonuç
300 milyar dolar hedefine giden yolda Amerika kıtası, ölçek ve katma değeri aynı anda sunuyor. ABD ileri teknoloji ve yüksek standartlı pazar; Meksika Kuzey Amerika üretim üssü; Kanada ise temiz enerji ve doğal kaynaklarda stratejik eşleşme. Şili–Brezilya–Kolombiya üçgeni, yenilenebilir enerji ve altyapı yatırımlarıyla sanayi ekipmanları ve ara mal tedarikçileri için güçlü bir sahne. Doğru standardizasyon, yerel ortaklıklar ve akıllı lojistikle, Türkiye 2026’da ihracatta yeni bir lig’e çıkabilir.
Türkiye’de bulunan üreticiler ve ihracatçılar artık yeni bir ligde yeni bir pozisyonda olduğunu farketmelidir.
İlginiz için teşekkürler,
Mahmut Sami SAKA
09.09.2025
No Comments