28 Mar Dünya’nın Dev Üretici ve İhracatçısı; Çin Halk Cumhuriyeti

Herkese Merhaba ,

Dünya’nın Dev Üretici ve İhracatçısı; Çin Halk Cumhuriyeti’ni yakından tanımak için yol haritamızı İhracat Rejimlerini inceleyerek başlatalım.

Çin’de ilgili makamlar nezdinde kayıt yaptırıldıktan sonra yabancı sermayeli olanlar dahil tüm şirketler, dış ticareti yasak olan, kısıtlamaya tabi olan veya sadece devlet tarafından yapılabilen belirli ürünler haricindeki diğer tüm ürünlerin serbestçe ihracat ve ithalatını yapabilmektedir.

Çin’i iyi tanımak için İş Yapma Tarzlarını detaylı incelemekte fayda var.

İş Yapma Tarzları;
*Batı’da kişinin kendisine ayırdığı zaman ve özel hayat çok önemliyken, Çin’de iş hayatın kendisidir. Çinliler günde 24 saat boyunca işleri hakkında konuşabilirler ve iş ile ilgili birçok etkinlik, örneğin toplantılar, yemekler, mesai saatleri dışında yapılabilir.

*Kartvizit değişimi çok önemlidir, bu yüzden toplantılara ve görüşmelere giderken bol bol kartvizit bulundurmakta fayda vardır.

*Çince bilmeyenlerin de birkaç kelime Çince öğrenip kullanmaları olumlu etki yaratır.

*Genellikle yuvarlak masalar etrafında yenen iş yemeklerinde masaya çok sayıda farklı tabak
gelecektir. Her birinden az bir parça almak yeterli olur.

MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER VE TAHMİNLER;

Genel Görünüm;

Rakamlarla Çin Halk Cumhuriyeti ;

Çin’in Aralık 2023’teki ticaret fazlası bir önceki yılın aynı dönemindeki 70,65 milyar dolar seviyesinden 75,34 milyar dolar seviyesine yükselerek 74,75 milyar dolar tutarındaki piyasa tahminlerinin üstünde kaldı.

İhracat yıllık bazda %1,7’lik büyüme tahminlerinin de ötesinde %2,3 oranında artarken, ithalat ise %0,3’lük artış tahminlerine kıyasla %0,2 oranında artış gösterdi.

2023 yılının tamamı için ülke 823 milyar dolar fazla verirken, ihracat %4,6 düşüşle 3,38 trilyon dolara, ithalat ise %5,5 düşüşle 2,56 trilyon dolara geriledi.

Büyüme Oranı;

SWOT ANALİZİ;

Güçlü Yönleri: Çin, insan kaynakları ve tüketici pazarları açısından kendisine önemli bir avantaj sağlayan nüfusa (dünyanın en büyük) sahiptir. Son otuz yılda etkileyici bir ekonomik büyüme yaşamıştır. Bu durum, ülkeyi dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerinden birine sahip haline getirmiştir. Dünyanın en büyük mal ihracatçısı olmasını sağlayan güçlü bir imalat sektörüne sahiptir.
Çin, teknolojiye önemli yatırımlar yapmış, yapay zeka ve 5G teknolojisi gibi alanlarda lider konuma gelmiştir. Kömür, petrol ve nadir toprak mineralleri dahil olmak üzere önemli doğal kaynaklara sahiptir.
Zayıf Yönleri: Çin, hava kirliliği, su kıtlığı ve toprak bozulması dahil olmak üzere önemli çevresel zorluklarla karşı karşıyadır. Çin ekonomisi hızla
büyürken, gelir eşitsizliği önemli bir sorun olmaya devam etmektedir.
Ekonomisi büyük ölçüde ihracata bağımlıdır; bu durum, ekonomiyi küresel ekonomideki değişikliklere karşı savunmasız hale getirmektedir. Çin hükümeti, verimsizliklere yol açabilen ve yeniliği sınırlayabilen ekonomi üzerinde önemli bir kontrol uygulamaktadır. Nüfusu hızla yaşlanmakta olduğundan gelecekte demografik sorunlar yaşayabilir.
Fırsatlar: Çin’in büyüyen orta sınıfı, yerel tüketici pazarları için önemli fırsatlar
sunmaktadır. Kuşak ve Yol Girişimi, ülkenin etkisini ve ekonomik fırsatlarını genişletebilecek devasa bir altyapı projesidir. Çevresel zorlukları, yeşil
teknolojinin ve sürdürülebilir altyapının geliştirilmesi için fırsatlar yaratmaktadır. Hizmet sektörü, özellikle sağlık ve eğitim gibi alanlarda önemli bir büyüme potansiyeline sahiptir. Teknoloji ve inovasyona yaptığı yatırımlar, yeni endüstrilerin ve ekonomik fırsatların gelişmesine yol açabilir.
Tehditler: Çin’in ekonomik büyümesi büyük ölçüde ihracata bağlılığı, ticari gerilimler ve korumacı politikalara karşı ekonomiyi savunmasız bırakmaktadır. Başta ABD olmak üzere diğer ülkelerle ilişkileri son yıllarda giderek gerginleşmektedir. Ülkenin borç seviyeleri son yıllarda hızla yükselirken bu durum finansal istikrarsızlığa sebep olabilir. Çin hükümeti büyük ölçüde merkeziyetçidir; bir liderlik geçişi veya diğer büyük değişiklikler durumunda siyasi istikrarsızlık oluşturabilir. Ekonomiyi ve altyapıyı bozabilecek deprem ve sel gibi doğal afetlere karşı savunmasızdır

Great Wall of China // Çin Seddi

Çin’in dünya ticaretindeki önemli konumu nedeniyle, diğer ülkeler ile imzaladığı serbest ticaret anlaşmaları (STA) dünya ticareti açısından da belirgin sonuçlar ortaya çıkarıyor. 2023 yılı itibariyle Çin’in Avusturalya, Güney Kore, Gürcistan, Hong Kong, İsviçre, İzlanda, Kamboçya, Kosta Rika, Macao, Maldivler, Morityus, Pakistan, Peru, Singapur, Şili, Yeni Zelanda ve ASEAN ülkeleri ile STA’sı bulunuyor. Çin ayrıca Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması’na (Regional Comprehensive Economic Partnership- RCEP) taraftı. RCEP Anlaşması Çin, Avusturalya, Güney Kore, Japonya, Yeni Zelanda ve ASEAN ülkelerinin aralarında bulunduğu 15 ülke tarafından 2020 yılında imzalanmış ve 2022 yılında yürürlüğe girmişti. RCEP Anlaşması ile Çin ilk defa çok taraflı bir ticaret anlaşmasına üye olmuştu. Anlaşma ayrıca Çin, Japonya ve Güney Kore arasındaki ilk STA olması açısından da önem taşıyor. Çin tarafından diğer ülkeler ile yapılan STA’lar taraf ülkelere gümrük vergi oranları ve menşe kuralları başta olmak üzere çeşitli avantajlar sağlıyor ve bu tür düzenlemeler Çin’in ithalat ve ihracat rakamlarının büyüklüğü dikkate alındığında, uluslararası ticaretin akışında da değişiklik olmasına neden olabilecek nitelikte.

Çin’in Yıllara Göre Dış Ticareti

Başlıca İhracat Ürünleri ;

Çin Halk Cumhuriyeti 2023 Yılı İhracat Rakamları ;

Ülkelere Göre İhracat Analizi ;

Burada özellikle Otomotiv Sektöründe Çin’in gücünün altını çizmek gerekli ;

Çin otomotiv sektörü, son yıllardaki hızlı genişleme stratejisi ile dünya endüstrisini karıştırdı. Çin’in bu başarısı yakın zamanda yeni bir unvan ile taçlanacak gibi görünüyor.

Nikkei Asia’nın verilerine göre Çin Otomobil Üreticileri Derneği (CAAM) bu yılın Ocak-Kasım döneminde toplamda 4.41 milyon otomobil ihraç etmiş. 2022 yılına göre yüzde 58 artış gösteren bu veriler sayesinde Çin, tarihinde ilk kez Japonya’yı geride bırakabilir. Japonya bu yılın 11 ayında 3.99 milyon adet ihracat gerçekleştirmiş.

Bu başarımda özellikle Avrupa pazarının yeri büyük. Hızlı bir şekilde Avrupa pazarına penetre etmeyi başaran Çinli markalar, pastadan paylarını almaya başladı. Bir diğer olağan şüpheli ise Rusya. Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından bölgeden çekilen Avrupalı markaların yerini, Çinli rakipleri almış durumda.

Hatta verilere baktığımızda, Çin’in Rusya pazarındaki satışlarını tam 7 kat artırdığını görebiliyoruz. Buna ek olarak ilginç bir şekilde Çinli üreticilerin satışları Meksika bölgesinde de yüzde 71 oranında yükselmiş durumda.

Avrupa Birliği, bu hızlı yayılma stratejisinin önüne geçmek için Çin’den gelen modellere ekstra vergi getirmiş durumda fakat ne kadar etkisi altına alacağını göreceğiz.

Türkiye Çin Ticareti ;

Türkiye ile Çin arasındaki ticarete bakarsak, 2022 yılında Çin’in toplam ithalatı içinde Türkiye yaklaşık 3,3 milyar dolar ile yüzde 0,12 pay alıyor. Türkiye, Çin’in en fazla ithalat yaptığı 61. ülke oldu. Çin’in toplam ihracatı içinde ise Türkiye yaklaşık 41,4 milyar dolar ile yüzde 1,15 pay alıyor ve Çin’in en fazla ihracat yaptığı 28. ülke konumunda. 2022 yılında Türkiye, Çin ile dış ticaretinde yaklaşık 38,1 milyar dolar dış ticaret açığı verirken toplam dış ticaret hacmi 44,6 milyar dolara ulaştı. Dış ticaret hacmi dikkate alındığında Çin 2022 yılı itibarıyla Türkiye’nin dünya genelindeki en büyük ikinci ticari ortağı durumunda. Bu veriler Çin’in küresel ekonomi ve ticaret alanındaki önemli etkisini gösterirken, aynı zamanda ülkemiz ile Çin arasındaki ikili ticari ve ekonomik ilişkilerin gelişime açık potansiyelini de ortaya koyuyor.

Türkiye’nin Çin’e Olan İhracatı;

Türkiye’nin Çin’den İthalat Rakamları ;

KAYNAKLAR
1. T.C. Ticaret Bakanlığı www.ekonomi.gov.tr
2. Uludağ İhracatçı Birlikleri http://www.uib.org.tr/tr/
3. Trademap www.trademap.org
4. Türkiye İhracatçılar Meclisi http://www.tim.org.tr/tr/
5. Dünya Bankası https://www.worldbank.org/
6. OICA http://www.oica.net/
7. IHS Automotive https://www.ihs.com/industry/automotive.html
8. Market Access Database http://madb.europa.eu/madb/indexPubli.htm

İlginiz için teşekkürler ,

Mahmut Sami SAKA

28/03/2024