10 Ağu Dünya’nın öncü ülkesi Norveç’te Elektrikli Araç Sektörünün Durumu

Herkese Merhaba ,

Bu haftaki makalemde Elektrikli araçların Norveç ülkesinde durumunu ele alarak bu sektörün nereye evrilebileceği konularında yorumlar yapmaya çalışacağız.

Norveç, elektrikli araçların benimsenmesi konusunda dünyada öncü ülkelerden biri. Bu makalede, elektrikli araç kullanım oranları, devlet politikaları, teşvikler, şarj altyapısı ve gelecekteki hedefleri ele almaya çalışacağım.

Detaylara girmeden bunu nasıl başardığının anahtar kelimelerini paylaşmak istiyorum.

Norveç, sıfır emisyonlu araçları teşvik etmek için ücretsiz geçiş ücretleri, ücretsiz park yeri ve vergi muafiyetleri gibi teşvikler sağladı. Sıfır emisyonlu araçlardaki vergiler azaltılırken, doğayı kirleten araçlardaki ( içten yanmalı motorlu araçlar) vergiler artırıldı.

Elektrikli araçların benimsenmesi hızla artarken, ülke kapsamlı bir şarj ağı kurdu. Kuzey Kutup Dairesi’nin kuzeyinden Norveç’in güney ucuna kadar 1.700 km (1.050 mil) uzanan 5.600’den fazla hızlı şarj cihazı bulunmaktadır.

1. Norveç’te Elektrikli Araçların Tarihçesi ve Gelişimi
– 1980’ler ve 1990’lar: İlk elektrikli araç girişimlerinin başladığı yıllar. Norveç, bu dönemde çevre bilincini artırmaya yönelik adımlar atmaya başladı.
– 2000’ler: Elektrikli araç üretiminin hız kazandığı dönem. Norveç hükümeti, çevreci politikalar çerçevesinde elektrikli araç kullanımını teşvik etmeye başladı.
– 2010’lar: Elektrikli araçların yaygınlaştığı ve Norveç’in bu alanda dünya lideri haline geldiği dönem. Özellikle Tesla’nın piyasaya sürülmesiyle birlikte elektrikli araç satışlarında büyük artış görüldü.

2. Elektrikli Araç Kullanım Oranları ve Satış Verileri
– Son 10 Yıldaki Satış Verileri: Örneğin, 2013 yılında Norveç’te satılan her 10 araçtan biri elektrikliyken, 2023 yılında bu oran %80’in üzerine çıktı.
– Araç Sayıları: 2023 sonu itibariyle Norveç’te yaklaşık 600.000 elektrikli araç bulunuyor.
– İçten Yanmalı Motorlu Araçlarla Kıyaslama: Elektrikli araçların içten yanmalı motorlu araçlara karşı yıllık satışlardaki pazar payı 2019 yılında %42 iken, 2023’te %87’ye ulaştı.

3. Politikalar ve Teşvikler
– Vergi Avantajları:Elektrikli araç sahipleri, kayıt vergisi ve KDV’den muaf tutuluyor. Bu, özellikle Norveç gibi yüksek vergi oranlarına sahip bir ülkede büyük bir teşvik unsuru.
– Yol ve Park Ücretlerinden Muafiyet: Elektrikli araçlar için otoyol geçişleri, feribot ücretleri ve otopark ücretlerinde indirim veya tam muafiyet sağlanıyor.
– Hedefler ve Yasalar: Norveç hükümeti, 2025 yılından itibaren yeni satılan tüm araçların sıfır emisyonlu olmasını hedefliyor.

4. Şarj Altyapısı
– Mevcut Şarj İstasyonları: Norveç genelinde 2023 itibariyle 17.000’in üzerinde halka açık şarj istasyonu bulunuyor. Hızlı şarj noktalarının sayısı da 4.500’ü geçti.
– Şarj İstasyonlarının Dağılımı: Büyük şehirler, otoyollar ve kırsal bölgeler arasında şarj istasyonlarının dağılımı. Oslo, Bergen, Trondheim gibi şehirler, en fazla şarj istasyonuna sahip bölgeler arasında.
– Gelecekteki Gelişimler: Norveç hükümeti, 2025’e kadar toplamda 25.000 halka açık şarj istasyonu hedefi koydu.

5. Elektrikli Araçların Çevresel Etkileri
– CO2 Emisyonlarında Azalma: 2022 yılında elektrikli araçların yaygın kullanımı sayesinde Norveç’te otomotiv kaynaklı CO2 emisyonları %30 oranında azaldı.
– Yenilenebilir Enerji Kullanımı: Elektrikli araçlar, Norveç’in büyük oranda hidroelektrik enerjisine dayanan enerji altyapısıyla uyumlu çalışarak sıfır emisyon hedeflerine katkıda bulunuyor.
– Çevre Dostu Batarya Teknolojileri:** Yeni nesil batarya teknolojilerinin çevre üzerindeki olumlu etkileri ve geri dönüşüm süreçleri.

A huge gathering of electric cars parked in the street Kongens gate near Akershus festning in Oslo, Norway, on Monday, Nov 21, 2016. The Norwegian capital has become a beacon of electrical transport. Photocredit: Fredrik Bjerknes/Bloomberg

6. Gelecekteki Beklentiler ve Hedefler
– 2025 Hedefi: Norveç hükümeti, 2025 yılına kadar satılan tüm yeni araçların elektrikli olmasını ve içten yanmalı motorlu araç satışlarının tamamen durdurulmasını hedefliyor.
– Yeni Teknolojiler: Otonom elektrikli araçlar, ikinci el elektrikli araç piyasası ve araç paylaşım ekonomisinin geleceği.
– Yerli ve Yabancı Yatırımlar: Norveç’te elektrikli araç üretimi ve batarya teknolojileri alanında yapılan yatırımlar.

Elektrikli Araçlar ve İçten Yanmalı Motorlu Araçlar Arasındaki Oransal DurumN2023 Verilerine Göre:

• Elektrikli Araçların Pazar Payı: Norveç’te 2023 yılı itibarıyla yeni satılan araçların yaklaşık %80’i elektrikli araçlardan oluşuyor. Bu oran, diğer birçok ülkeye kıyasla oldukça yüksek.
• Plug-in Hibritler Dahil: Elektrikli araç kategorisine hibrit araçlar da dahil edildiğinde, bu oran %90’lara yaklaşıyor.

Dönüşüm Norveç için sürece müthiş bir ivme yakalatmış durumda .

Tüm bunlar, Norveç’e elektrikli araba ütopyasını dikkat çekmemize fazlasıyla yetiyor.Burada  ülkenin sürdürülebilirlik hikayesinin ne kadar daha fazlası olduğunu eklemek gerekiyor .

Elektrikli arabalar, tüm o kirletici, benzin yakan ICE araçlarını temizlemek için önemli bir ilk adımdı. Ama tam olarak da öyleydiler: bir adım. Nihai hedef değillerdi; yol boyunca atılan bir adımdı.
Gerçek nihai hedef, insanlara çeşitli, verimli ve çevreye duyarlı seçenekler biçiminde gerçekten hizmet eden sürdürülebilir bir ulaşım manzarasıdır. Elektrikli arabalar bu çözümün bir parçasıdır, ancak elektrikli tramvaylar ve verimli trenler ve hatta bisiklet/yürüyüş/scooter ile süreci başka bir yere taşımaktalar.

Umarım benzer durumu en kısa sürede ülkemizde de görebilmek ümidi ile ,

İlginiz için teşekkürler,

Mahmut Sami SAKA

11.08.2024